KINAIYANG SUGBUANON
Kahibawo ka ba unsay Kulilising Hari? Kahibawo ka ba unsay binayloay sa dagkong mga tawo atol sa pagpamaye sa lalaki sa iyang pangasaw-unon? Kadungog ka na tingali sa harana. Apan kahibawo ka ba unsaon ni paghimo? Unsaon pagpadayon sa babaye kon ganahan siya sa haranista? O unsaon niya pagbalibad?
Pipila lang ni sa mga pangutana nga tubagon di lang sa mga pung. Kon dili sa matahom nga pasundayag nga mopalili nato sa bulawanong yugto sa kagahapon sa mga Sugbuanon. Nga nameligrong hingpit nang makalimtan. Kon way magpakabana paglab-as, ug kon way magtagad pagpukaw nato, sa lunsay nga kinaiyang Sugbuanon.
Salamat ni Dr. Jose "Sir Dodong" Gullas.
-o0o-
Una kong nakasinati sa Kulilising Hari dihang nakapuyo ko sa Pasil kapid-an na ka katuigan ang nilabay. Nadapit ang akong pagtagad sa haya sa among silingan kay ang mga nanambong nagpasahay og puti nga panyo ug nagpulipuli paglitok og mga garay nga sangay. Salamat sa akong kasinatian sa "Kasayurang Kinuykoyan," mga komentaryong sangay-sangay sa DYLA, DYRF ug karon DYAB, nakalahutay ko dihang gipugos nila pagpaapil.
Kon ikay tugpahan sa panyo, angay kang mogaray. Nga kinahanglang mosumpay sa garay sa gigikanan sa panyo. Ang motipas, o masayop, o mokatawa sa sayop, silotan ka pinaagi sa pagpaluhod. O paglitok og pag-ampo. Wa ko kaseguro mao ba ni tukmang paagi.
Mangahas ko pagpasalig ninyo nga ang "Kulilisi" nga giandam ni Sir Dodong gipasikad og pagtuon ug mas matinud-anon.
-o0o-
Ang "Kinaiyang Sugbuanon" maoy ikaduhang hugna sa pagyukbo ni Sir Dodong sa adunahang kasaysayan sa Sugbo. Sama sa "Halad: Sugbuanong Kanta" sa niaging tuig, pasidunggan karong tuiga ang laing bantogang Sugbuanong mga kompositor ug mga mag-aawit. May talagsaong bonus: Ipasundayag ang hapit na makalimti natong harana, balak, pamaye ug kulilisi.
Nakahimong mas makahuloganon sa kalihokan ang pagsalmot sa mga tinun-an sa University of the Visayas (UV). Masaksihan ang mabulukong taytayan nga mosumpay sa kabilin sa atong katiguwangan ug sa kabataan nga gihikawan sa kahigayonan pagtagamtam sa katahom sa ilang kagahapon.
-o0o-
Ang "Kinaiyang Sugbuanon" masaksihan karong Marso 15, adlawng Sabado, sa Cebu International Convention Center (CICC). Mangu sa mga pasidunggan mao ang mga kaliwat sa duha ka higanteng Sugbuanon, silang Minggoy Lopez ug Maning Velez.
Matod ni Sir Dodong ang iyang panlimbasog pagpasidungog sa bantogang mga mag-aawit ug paglab-as sa nataligam-ang gawi sa mga Sugbuanon nanukad sa:
· Gugma nga gitisok sa iyang mga ginikanan paglingi ug pagpasalamat sa iyang gigikanan; ug
· Kabalaka nga kon mangiyugpos lang siya ug way himuon matabonan ang atong kasaysayan sa sibaw nga kiat sa kabag-ohan.
Kay kon magmalampuson ang makauuwawng maniobra sa mga Tagalog paglubong sa atong dila, mailo ang umaabot nga kaliwatan sa kasayuran sa adunahan natong kabilin. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
No comments:
Post a Comment