Arangkada of Leo Lastimosa for June 6, 2009

            A(H1N1) SA BOHOL

 

          Ang unang taho nga among nadawat gikan sa Kapitolyo sa Bohol mao nga labihang sukoa ni Bise Gobernador Julius Herrera sa pasyente nga natino nga maoy labing unang kaso sa Influenza A(H1N1) sa ilang lalawigan:  Kay ang pasyente nigawas gikan sa tambalanan bisan wa pa mahingpit ang pagsusi kon natakdan ba siya sa makamatay nga kagaw sa hilanat.

          Dihang natino sa DOH nga A(H1N1) ang nitakboy sa babayeng pasyente, gikuha dayon gikan sa iyang pinuy-anan ug gipabalik sa tambalanan.  Kalma na si Herrera dihang nahinabi sa TV Patrol Central Visayas ug nipahibawo nga malinawong nikuyog ang pasyente sa mga mananambal nga nikuha niya.

-o0o-

          Pipila ka nagpakabana nga mga Bol-anon nihatag nako sa ngan sa pasyente.  Samtang uyon ko sa awhag sa lokal nga mga opisyal nga angayng tinuon sa DOH ang lalawigan nga gigikanan sa mga natakdan sa A(H1N1), di pa ko andam nga mohingan sa pasyente.

          Samtang makatabang ang pagtug-an sa gigikanan nga lalawigan pagsubay sa tanang nakaduol sa mga pasyente wa pa matino ang makamatay nilang sakit, wa koy nakitang kaayuhan sa paghingan sa mga pasyente.  Kini bisan di angayng ikauwaw ang ilang sakit—kay mahimong inosente lang silang natakdan, di matulisok nga hugawan ni kuragan; angay tuod nga ipalayo gikan sa uban sa kasamtangan, apan di sila angayng panghimarauton.

-o0o-

          Sa pikas nga bahin, ang mga kapamilya sa pasyente nipahibawo nako sa ilang bahin sa kontrobersiya pinaagi sa Facebook:

·        Ang pasyente, nga nurse gikan sa Qatar, maoy niboluntaryo sa pagpahiling sa iyang panglawas dihang gihilantan siya;

·        Apan ang mga tambalanan sa Bohol nibalibad kay nanawag pa sa mga opisyal sa DOH sa Sugbo nga takos nga makahiling niya;

·        Naabtan pag pila ka adlaw una niabot ang taga Sugbo pagkuha og respiratory swab sa pasyente;

·        Human sa pila ka adlaw, gipagawas sa tambalanan kay niarang-arang nang iyang panglawas; maong

·        Labihang kugangan sa pasyente dihang gipahibawo na sab niadtong Huwebes sa hapon nga positibo diay siya sa A(H1N1).

-o0o-

          Angayng susihon sa DOH unsay tinuod nga nahitabo.  Natingob bang ilang pangandam dinhi sa Sugbo kay nia mahimutang ang ilang rehiyonal nga buhatan ug ang Mactan Cebu International Airport, hinakalimtan ang atong silingang mga lalawigan?  May tataw bang mga lagda alang sa lagyong mga tambalanan kon unsay angayng himuon sa pasyente samtang nagpaabot sa sangpotanan sa laboratory tests?

          May sukaranang masuko silang Bise Gobernador Herrera ug ubang lokal nga mga opisyal sa Bohol ning hitaboa.  Apan ang paghingan sa pasyente wa makatabang sa ilang kawsa.  Hinaot nga kining panghitabo di mosangpot sa tinulisokay sa tanang hingtungdan.  Hinunoa mamahimong tinubdan sa bililhong mga pagtulon-an aron kalikayan nga masubli sa umaabot nga susamang mga panghitabo.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com